5 zondag vasten 2024
Welkom
Wie is de mens Jezus
die de Grieken willen zien?
Voorbij het principe
oog om oog, tand om tand
doet hij meer dan het gewone.
Meer dan een naaste
is hij een dienaar,
zich gevend totterdood,
leven schenkend in overvloed.
De Thora, Woord van leven,
in het hart geschreven
is in hem mens geworden.
Wij krijgen een nieuwe kans,
wij allen met elkaar verbonden
tot een nieuwe gemeenschap
waarin geen mens wordt geofferd
op het altaar van de macht.
Laten wij deze mens volgen,
ons zijn levenswijze eigen maken,
en samen het leven dienen
Christine, George, Leonie in Congo,
wij allen in Vlaanderen.
Welkom in de naam van de Vader, Zoon en heilige Geest.
- Duiding Bij de lezing Jeremia 31
1.
Jeremia leefde en werkte in een tijd
waarin de wereld kantelde:
het Assyrisch rijk deemsterde weg,
de macht van Babylonië was in opbouw.
Daarom is hij wellicht een profeet voor onze tijd,
een tijd waarin de wereld opnieuw kantelt.Wij kennen allemaal de G7,
de rijkste industriële landen.
Maar hebben jullie al van de BRICS gehoord?
Dit zijn Brazilië, Rusland, India, China, Zuid-Afrika.
Het zijn de nieuwe, opkomende economieën.Vorig jaar was hun economie
groter dan dit van de G7
Onze wereld is aan het kantelen.2.
En dat merken we dagelijks.
Wij hebben de dure energie gehad
het voedsel en de winkelkarren blijven duur.
Ondertussen maken de monopolies
die de energie en het voedsel in handen hebben
superwinsten.De wereldorde die wij hebben gekend
sinds de val van de Berlijnse Muur in 1991,
waarna de Verenigde Staten
de enige wereldmacht werden,
is ten einde aan het komen.De BRICS-landen hebben samen de BRICS-bank opgericht,
de New Development Bank, een nieuwe ontwikkelingsbank.
Als bv. Nigeria voortaan om een school te bouwen
niet langer bij het IMF hoeft aan te kloppen,
maar ook voor een andere investeringsbank kan kiezen,
dan is dat een game changer.Dat het spel verandert zien wij ook
in de oorlog van Rusland tegen Oekraïne.
Landen kiezen zelf met wie en hoe ze hun economie uitbouwen
en weigeren kamp te kiezen in een nieuwe ronde van koude oorlog,
bloedvergieten en totale vernietiging.De paus kreeg deze week de wind vooraan
omdat hij niet meegaat met de Europese oorlogskoorts.
Hij pleitte voor een diplomatieke oplossing
voor een rechtvaardige en duurzame vrede.3.
De profeet Jeremia is vooral
als een onheilsprofeet gekend,
maar hij is ook een troostende profeet,
die zijn volk hoop en toekomst aanzegt.
Dat hoorden we in de eerste lezing.God sluit een nieuw verbond met zijn volk.
Het krijgt een nieuwe kans om een vrije
en rechtvaardige samenleving op te bouwen,
gegrondvest op de tien woorden.De tien woorden worden niet langer
gegrift in twee stenen tafels van buiten aangeboden,
maar worden in het hart van iedere mens geplant.
Ieder weet dat de Thora moet gedaan worden en hoe.
Er is geen bemiddeling, geen tempel of priester meer nodig.
Mensen worden verantwoordelijk voor hun eigen daden.Wat dit concreet voor ons kan betekenen
zien wij in het leven van Jezus,
in wie het woord van God mens is geworden:4.
Wat de profeet Jeremia hier doet
is het volk de moed geven
om zich niet machteloos te voelen
en zich bij de feiten neer te leggen.En dat gebeurt ook vandaag.
Vanuit hun hart voelen mensen
zeer goed aan wat onrechtvaardig is.Waar onrecht is, is er verzet,
in het Noorden en in het Zuiden.
Het is een groot verzet tegen de macht
en voor het leven van gewone mensenIn Groot Brittannië leven veel mensen
met een job in armoede.
Britse ziekenhuizen richtten er zelfs
voedselbanken op voor hun personeel
omdat deze geen eten konden betalen.
De voorbije zomer en winter
was de sociale strijd in de verzorgingssector
in het Verenigd Koninkrijk zeer groot.Bij de pensioenrevolte In Frankrijk
kwamen 3,5 miljoen mensen in actie.Johannesburg gaat door een watercrisis.
Mensen hebben soms dagenlang geen toegang tot water.Duitsland is de grootste lagelonensector van Europa.
De sociale strijd is niet dood.
5.
Vorige viering vertelde Majo ons
hoe Congoleze boeren
door samen te werken
toegang tot gronden verwerven.Noord en Zuid
voeren één strijd
voor een beter leven.Daarom roept Broederlijk Delen
reeds een aantal jaren op
om mee te doen met de 25%-revolutie.
Eén mens op vier volstaat immers
om onrechtvaardige structuren te veranderen.Luister naar je hart,
luister naar het woord van God,
en kom in verzet,
sta op voor het leven,
Pasen wenkt.Samen strijden voor rechtvaardigheid
werkt aanstekelijk. Doe jij ook mee?
- Duiding bij de lezing uit Johannes 12
1.
Grieken willen Jezus ontmoeten,
zo hoorden we in het evangelie.Volgens nieuwe wetenschappelijke inzichten
wordt de johannesgemeente niet langer rond het jaar 100,
maar later in de tweede eeuw geplaatst.
Deze gemeenschap zocht haar plaats in de Griekse wereld.
Blijkbaar met succes. Zij sprak nieuwe mensen aan.Zoekende Grieken werden met de voeten op de grond gezet.
Hier was geen plaats voor idolatrie of een of andere goeroe.
Wie lid werd van deze gemeenschap moest zich engageren.
Geen macht begeren, maar dienaar worden.
Zo breng je leven, zo draag je vruchten.
"amen, amen, ik zeg u:
als de graankorrel niet valt in de aarde
en sterft dan blijft hij alléén;
maar als hij sterft draagt hij overvloedig vrucht."2.
Wie zouden wij willen ontmoeten?
Wie inspireert jou vandaag?Misschien is het Oscar Romero,
de aartsbisschop van El Salvador.
Hij gaf een stem aan de armen.
Hij werd volgende zondag 24 maart,
44 jaar geleden, vermoord.
Hij inspireert veel mensen in Vlaanderen.
Sommige pastorale zones of eenheden
hebben zich naar Romero genoemd.
Het Heilig Maagdcollege van Dendermonde
noemt zich voortaan het Romerocollege.Wie zouden wij willen ontmoeten?
Wie inspireert jou vandaag?Voor zwarte Amerikanen kan het Martin Luther King zijn.
Hij gaf zijn leven voor de rechten van de zwarte bevolking in de VS.
Voor de Zuid-Afrikaan is het wellicht Nelson Mandela
die na 27 jaar gevangenschap als president van Zuid-Afrika
mede een einde maakte aan het apartheidsregime.Patrice Lumumba inspireert nog steeds veel Congolesen.
Hij was de eerste democratisch verkozen premier van de Republiek Congo
en stond voor een gedekoloniseerde onafhankelijkheid
in eerbied voor de waardigheid van het Congolese volk.Wie zouden wij willen ontmoeten?
Wie inspireert jou vandaag?Sommigen onder ons hebben
zuster Jeanne Devos reeds ontmoet.
Al tientallen jaren komt zij op voor de rechten
van kindslaven en huispersoneel in India.
Wie zouden wij willen ontmoeten?Wie inspireert jou vandaag?
Voor hedendaagse jongeren zou het Greta Thunberg kunnen zijn.
Zij opent onze ogen voor het klimaatprobleem.
Zij brengt wereldwijd mensen in beweging om onze aarde te redden.
Zo heb je ook bij ons de beweging
"Grootouders voor het klimaat"
die zich inzet voor een leefbare wereld voor hun kleinkinderen.3.
Wat ons in deze mensen aanspreekt is hun levenswijze.
Zij geven hun leven voor anderen.
Geldgewin of een carrière uitbouwen is niet van tel.
Zij zetten in op de kwalitatieve verbetering van het leven.
Als de graankorrel sterft draagt hij overvloedig vrucht.4.
De profeet Jeremia leefde in woelige tijden.
Elke dag dreigde er oorlog uit te breken.
Hij zag hoe het volk en haar leiders
zich afkeerden van de God van bevrijding
en met goden van geld, macht in zee gingen.
De zwakke medemensen telden niet meer mee.
Zijn waarschuwingen werden niet gehoord.
Hij werd de profeet van de ballingschap.Naast onheilsprofeet is Jeremia ook een profeet die troost.
De lezing van vandaag vinden we in het Troostboek (jer 30-33).
In dit boek zegt Jeremia zijn volk toekomst aan.
Het volk heeft het verbond met zijn partner verbroken.
Het leeft in ballingschap.
Maar de bijbelse God van bevrijding
vergeeft hun ongerechtigheid.
Hij blijft een loyale partner.
Steeds geeft hij zijn gemeenschap nieuwe kansen
zodat het leven verder gaat.Zijn onderricht, de Thora schrijft hij
in het hart van iedereen,
van de kleinste tot de grootste.
Ieder weet dat de Thora moet gedaan worden en hoe.
Er is geen bemiddeling, geen tempel of priester meer nodig.
Mensen worden verantwoordelijk voor hun eigen daden.En dat is ook duidelijk in het leven
van de personen die we hier vandaag
in herinnering hebben gebracht,
die we graag ontmoeten of die ons inspireren.
Zij hebben niet gewerkt via officiële instanties.
Neen, zij hebben de schreeuw van mensen
zonder rechten en/of zonder stem gehoord.
Zij hebben deze mensen aangesproken
op het goddelijk woord dat in hun hart is gelegd
en zij zijn samen een weg van bevrijding gegaan.5.
Een aantal jaren maakt Broederlijk Delen beweging met de 25%-revolutie.
Ook zij spreekt mensen direct aan op het goddelijk woord dat in hun hart is gelegd.
Zo riep ze ons op om aan de klimaatmars van 3 december deel te nemen:
elke tiende graad telt!In het kader van de klimaatverandering zouden wij het evangelie van vandaag,
"Werkelijk, Ik verzeker u, als een graankorrel niet in de aarde valt en sterft,
blijft het één graankorrel, maar wanneer hij sterft brengt hij veel vruchten voort",
kunnen verstaan als een uitnodiging tot het veranderen van onze levensstijl.De tarwekorrel die sterft en veel vrucht draagt,
kan gezien worden als het loslaten van oude gewoonten
en manieren van leven die schadelijk zijn voor het milieu.
Zo maken we ruimte voor een nieuwe, duurzamere manier van leven.
Hierdoor ontvangen wij een gezondere planeet
en een betere toekomst voor volgende generaties.Samen opkomen voor rechtvaardigheid
werkt aanstekelijk.
Doe jij ook mee?Jef Wauters
10 december 2023