Basistekst vasten 2022

Tijd van handelen

Ouders en grootouders maken zich zorgen om hun kinderen en kleinkinderen, om de komende generaties. In wat voor een wereld zullen zij leven? Een wereld met toenemende ongelijkheid? Een klimaat vol extremen: van overvloedige regen en overstromingen tot droogte en bosbranden? Is er nog toekomst voor hen?

Twee klimaatwetenschappers kregen eind vorig jaar de Nobelprijs. Uit hun studies blijkt dat wij reeds tientallen jaren ingedommeld zijn. Net als Jezus zijn leerlingen moeten we wakker geschud worden. Hoeveel tijd krijgen we nog? Enkel de tijd om te handelen. Daarom zet Broederlijk Delen ook dit jaar sterk in op systeemverandering. Aarde, mens en dier mogen niet langer onderworpen aan winstbejag en machtsconcentratie. Het tij moet keren.

Volk van de herinnering

De graanschuren van Egypte hebben het volk van de hongerdood gered. Later worden zij door datzelfde machtige Egypte onderworpen. Ze worden tot slaven gemaakt en tot zware arbeid verplicht. Mozes kan hun ellende niet langer aanzien en organiseert het verzet. Uit dit verzet groeit het visioen van het beloofde land. Een ‘gegeven’ land waar de vruchten van de aarde, gewassen én grondstoffen worden gedeeld. Een ‘barmhartig’ land waar recht wordt gedaan aan de vreemdeling, de weduwe en de wees. Telkens het visioen ontbreekt, herinnert het volk zich Egypte. “Vergeten is ballingschap, herinneren is bevrijding” schrijft rabbijn Ba’al Sjem Tov. De Thora, het woord van God, geeft richting aan hun leven. Ook Jezus neemt afstand van de macht en wordt dienaar van het leven: de Thora in praktijk gebracht.

Tijd van inkeer

Je kan niet alleen van de aarde nemen, je moet ook teruggeven. Niet enkel de jaarlijkse groei doet ertoe maar ook hoe je mensen dient en de voetafdruk die je nalaat. Hoe dom zijn we geweest om te denken dat oneindige economische groei mogelijk kan zijn op een planeet met eindige grondstoffen?

Wij beginnen in te zien dat dit niet kan. Vorig jaar maakte Broederlijk Delen de documentaire ‘De 25%-revolutie’. Hierin presenteert Kate Raworth, een Britse ecologische econoom, haar Donuteconomie: een wereldhuishouding die niet de onbegrensde hebzucht vervult, maar de behoeften van de mens binnen de grenzen van onze planeet.

Nu nog de politici. Zij zouden de groei-economie achter zich moeten laten. Zij zullen dit pas doen met een voldoende groot draagvlak, zo weten wij. Geen probleem. Goed nieuws kwam van een onderzoeker van de Universiteit van Pennsylvania. 25%, zo groot moet een minderheid zijn om de samenleving te heroriënteren.

Daar wil Broederlijk Delen dit jaar werk van maken. We zoeken bondgenoten binnen en buiten de kerken. Na de pleidooien voor een cultuur van het delen en een ethiek van het genoeg schrijft Broederlijk Delen het hoofdstuk van de 25%-revolutie. Een op vier mensen volstaat. Ben jij overtuigd? Doe ook jij mee?

Iedere tijd opnieuw

‘Ik ben en ik ben.’, ‘Ik zal zijn en ik zal zijn.’ is de naam van God. Een onderbroken naam, terug te horen in deze formule: ‘Ik ben de god van Abraham, de god van Izaäk, de god van Jacob.’. Telkens herhaald, telkens onderbroken. Deze god is niet automatisch de god van een nieuwe generatie. Hij wordt de god van Mozes wanneer deze zijn opdracht vervult, wanneer hij en zijn volk afstand doen van de macht.

Uit verzet tegen onrecht groeien mooie dingen. Ook vandaag. Zo werd Europa opgericht uit het puin van WO II. “Iedere tijd opnieuw gaat zijn genade.” dicht Huub Oosterhuis. Iedere generatie krijgt de opdracht leven op aarde mogelijk te maken. Greta Thunberg en de klimaatjongeren nemen het voortouw. Grootouders voor het klimaat ondersteunen. Laat het verleden ons niet verlammen. Wij beginnen iets nieuw.

Vasten 2022, een tijd van handelen!