3 zondag vasten 2024

Welkom

Bij het betreden van de tempel
vindt Jezus het verdienmodel van
verkopers en muntwisselaars.
De tien woorden in de ark,
het fundament van de samenleving,
zijn verstomd, versteend.
Het volk wordt niet meer gehoord!

Voor Jezus woont God
niet langer in stenen
maar in ieder mens
die de weg gaat
van dood naar leven.

Wie in Noord en Zuid samen bouwt
aan deze nieuwe samenleving
vormt het lichaam van Jezus,
de nieuwe tempel.

De zaak van de grond is de grond van de zaak.
Daarom zet in Congo
de nationale boerenbeweging CONAPAC in
op een herziening van de wetten
die de grondeigendom en het beheer ervan regelen.

Welkom in de naam van de Vader, Zoon en heilige Geest.

Duiding Jef Wauters in Sint-Franciscus

1.

Landbouw, natuur en economie 
staan onder hoogspanning, zijn uit balans.

De klimaatverandering is niet de oorzaak, 
wel het gevolg van het gedrag van de mens.
Wij hebben ons boven de natuur geplaatst 
met alle gevolgen die wij vandaag ondervinden.

Volgens Paus Franciscus zijn wij mensen 
een deel van de natuur en moeten wij daarnaar handelen.
De paus wil ons bestaan, onze samenleving 
opnieuw grondvesten op de tien woorden.

2.

Als voorbeeld 
neem ik jullie mee naar Kortenaken, 
naar melkveebedrijf De Vaerendriesch, 
sinds enkele jaren een bioboerderij,
een uitdrukkelijke keuze
van de nieuwe generatie 
bij de overname van het bedrijf.

Koeien eten alleen nog gras en klavers, 
kunstmeststoffen en chemische bestrijdingsmiddelen 
worden op het bedrijf geweerd. 
Dit betekent ook dat er geen CO² wordt ingevoerd 
in de vorm van soja als dierenvoeding. 
De koeien geven rijkere, voedzamer melk. 
Deze bevat merkelijk meer omega 3 vetten.

Wie het probleem van de klimaatopwarming 
en de rol van de CO² hierin kent 
beseft dat dit de landbouw van de toekomst is.
Bij dit soort landbouw is er geen conflict 
tussen landbouw en natuur.

Het roept wel de vraag op 
waarom niet meer boeren deze weg inslaan, 
en waarom deze transitie zich tot enkele idealisten beperkt. 

Misschien zijn de meeste landbouwers 
door hun grote investeringen en schulden 
de gevangene van de banken 
waardoor de noodzakelijke omvormingen uitblijven.

Het is alsof de tien woorden, 
geconfronteerd met het gouden kalf, 
opnieuw in scherven vallen.

3.

Wij kennen allemaal de tien woorden 
als de geboden die we te onderhouden hebben. 
Velen onder onder ons kennen ze alle tien uit het hoofd 
dank zij het rijmpje Bovenal bemin één God, zweer niet ijdel ... .

De tien woorden zijn echter zoveel meer. 
Ze zijn niet zozeer individuele geboden, 
maar wegwijzers voor een volk.
Zij grondvesten een nieuwe samenleving, 
die vrij, rechtvaardig en gelijkwaardig is.

Dit pad van de bevrijding, 
garandeert goed leven voor ieder, 
maar blijkt zeer moeilijk te bewandelen.

Immers, wanneer Mozes 
met de tien woorden van de berg komt 
ziet hij zijn volk de mammon dienen. 
Niet de god van bevrijding, 
maar de god van het goud, het geld, het kapitaal. 

De tien woorden vallen in scherven.
Mozes moet terug de berg op
om de tien woorden opnieuw te ontvangen.
Het volk krijgt een nieuwe kans.

4.

Ook Jezus heeft een soortgelijke ervaring als Mozes.
Wij weten dat de tempel het politiek, economisch 
en religieus centrum van het land was. 
In de tempel stond ook de ark 
met daarin de twee stenen tafelen 
met de tien woorden.

Als Jezus de tempel binnentreedt 
verwacht hij van de overheid 
een beleid dat gefundeerd is op de tien woorden
dat leven voor het volk mogelijk maakt. 

Maar wat merkt hij?
De tempel is een verdienmodel geworden. 
Wisselaars hebben een monopolie 
en verkopen met woekerwinsten. 

Het is alsof de tien woorden 
terug aan scherven liggen.

Hij reinigt de tempel wat betekent 
dat het woord van God opnieuw wordt gehoord
ende tien woorden gedaan worden.

5.

Het verhaal van de tempelreiniging 
schrijft Johannes wanneer de tempel 
reeds lang verwoest is, niet meer bestaat. 
Hij geeft aan de tempel een nieuwe betekenis. 
Voor hem wordt het lichaam van Jezus de tempel. 
De gestorven Jezus leeft voort in de Johannes-gemeenschap 
die het woord van God hoort en de tien woorden onderhoudt

Voor paus Franciscus is de schreeuw van de arme 
en de schreeuw van de aarde één grote schreeuw. 
De aarde is ons gemeenschappelijk huis 
dat zowel de mens als de natuur huisvest. 

Voor hem staat de mens niet langer boven de natuur 
maar maakt hij er wezenlijk deel van uit. 
Wie raakt aan de natuur raakt ook aan de mens. 
Zo geeft hij aan het scheppingsverhaal 
een totaal nieuwe interpretatie.

Daarom is voor de paus de nieuwe tempel, 
niet zoals voor Johannes de gemeenschap, 
maar de aarde, ons gemeenschappelijk huis, 
wij allen als deel van de natuur. 

De paus verlegt opnieuw de grenzen 
en geeft aan de tempel een nieuwe betekenis.
Wat Jezus met de tempel deed 
doet de paus met de aarde. 
Hij fundeert ons leven opnieuw op de tien woorden 
die dringend moeten gedaan worden.

6.

Ook Congolese boeren hebben hun problemen.
Zij krijgen moeilijk toegang tot de grond. 
Daarom maakt Broederlijk Delen er 
dit jaar haar campagnethema van.

Enkele voorbeelden.

Christine studeert pedagogie. 
Tussen de studies en stages door, 
werkt ze samen met verschillende studenten op het veld. 
Om toegang tot grond te verkrijgen 
sloot zij zich aan bij de jongerenorganisatie van de boerenbeweging. 
Binnen deze organisatie staken ze de koppen bij elkaar 
om geld bij elkaar te sprokkelen en samen een stuk grond te huren.

Leonie is lid van de boerenbeweging. 
Door het erfrecht was zij, na de dood van haar man, 
de toegang tot haar grond verloren. 
Via de organisatie kreeg zij een stuk grond toegewezen 
dat ze nu gebruikt om er groenten op te verbouwen.

Toen de boeren in Mikwi vreesden 
dat zij hun grond kwijt gingen spelen aan industriële landbouw,
vonden zij de moed om hun verschillen naast zich neer te leggen. 
De grond behoort nu niet meer toe 
aan slechts één individu of aan de negen clans, 
maar behoort nu toe aan de hele gemeenschap.

Uit al deze voorbeelden blijkt 
dat samen werken aan rechtvaardigheid werkt.

7.

In confrontatie met het gouden kalf 
vallen de tien woorden nog steeds in scherven. 
Wij mogen niet vergeten 
dat Mozes een tweede maal de berg opging 
en zijn volk opnieuw de tien woorden aanbood.
Van de god van bevrijding 
die goed leven wenst voor ieder, 
krijgen we steeds nieuwe kansen. 

Overal in de wereld staan mensen op 
die samen werken en strijden voor rechtvaardigheid. 
Zij kiezen voor het leven en bouwen aan 
een vrije, gelijke en rechtvaardige samenleving 
gefundeerd op de tien woorden. 

Het werkt aanstekelijk. 
Doe jij ook mee?

Jef Wauters
8 december 2023

Viering Jef Wauters in Sint-Franciscus

Viering Majo Werrebrouck in Don Bosco

Zending en zegen in Don Bosco

We zijn maar een kleine schakel in de strijd. 
Dit te mogen weten, geeft de mens waardigheid: 
elke schakel is belangrijk. 
Maar het maakt hem ook nederig: 
hij is slechts een onderdeel van het geheel. 
Als wezenlijk onderdeel krijgt de mens 
dus een bijzondere verantwoordelijkheid. 
Hij moet niet alleen zijn stuk geschiedenis leven,
 hij moet ook zorg dragen voor de continuïteit. 
En alles wat de mens doet of nalaat 
heeft zijn gevolgen in dit leven op deze aarde. 
(Uit een oude Maya-kalender). 

Als tempel en instituut aan het wankelen gaan 
werden de grondvesten voor de nieuwe tempel 
in Jezus vlees en bloed: 
zoals menselijke nabijheid, 
aandacht voor ieder, 
een duurzame samenleving. 

We ontdekken hier woorden die leven geven 
en die ons sterk maken om onrecht aan te pakken. 
Ook in de komende week kunnen we woorden van leven spreken en doorgeven. 
Mogen wij met de zegen van de Ene, op weg gaan en de juiste woorden horen en spreken.
 + In de naam van de Vader-Moeder, Zoon en heilige Geest.