Gedachtenisviering Allerheiligen 2022

Vader en dochter fietsen samen door de polder.
Boven aan de dijk stappen ze af. `Dag kind,' zegt vader. `Dag papa.'
Vader roeit langzaam naar de horizon.
Het meisje blijft wachten tot de zon ondergaat
Vader is niet teruggekomen.
De zomer gaat voorbij. de winter gaat voorbij.
En nog een zomer, wéér een winter...
De jaren verstrijken, de bomen groeien.
Vader is niet teruggekomen.

Zie hier de kortfilm Vader en dochter

Gebedsleider:

Lezing uit het evangelie van Lucas

Tegen allen zei hij: ‘Wie achter mij aan wil komen, moet zichzelf verloochenen en dagelijks zijn kruis op zich nemen en mij volgen. Want ieder die zijn leven wil behouden, zal het verliezen; maar wie zijn leven verliest omwille van mij, zal het behouden. Wat heeft een mens eraan als hij de hele wereld wint, maar zichzelf verliest of schaadt? Wie zich schaamt voor mij en mijn woorden, zal merken dat de Mensenzoon zich ook voor hem schaamt, wanneer hij komt in de stralende luister die hemzelf, de Vader en de heilige engelen omgeeft. Ik verzeker jullie dat sommigen die hier aanwezig zijn niet zullen sterven voor ze het koninkrijk van God hebben gezien.

1.

Zojuist hoorden we het verhaal
Vader en dochter van Michael de Wit,
prachtig in zijn eenvoud.

Het verhaal begint met het afscheid van vader en dochter
terwijl je verwacht dat een verhaal hiermee zou eindigen.
Juist hierdoor blijft de Vader het hele verhaal aanwezig.

Driemaal wordt gezegd
“Vader is niet teruggekomen”:
bij het afscheid van de vader,
bij het ten volle leven van de dochter
en bij haar levenseinde.

Als we seffens de kortfilm bekijken
moeten we op de details letten,
hoe de tekenaar zonder woorden
ons enorm veel vertelt.

Zo zien we de dochter
bij elk belangrijk levensmoment
terugfietst naar de plaats van het afscheid.
Op deze wijze drukt de filmmaker
de blijvende verbondenheid
tussen vader en dochter uit.

Zo merken we dat de oude vrouw
geen energie meer heeft.
Zij fietst nu niet meer naar de dijk
maar duwt haar fiets vooruit.
Zelfs de fiets blijft niet meer op zijn staander staan
en valt steeds opnieuw om.

2.

Ik denk dan spontaan
aan de blijvende band met mijn vader
die deze maand 57 jaar geleden overleed
en aan wie ik regelmatig terugdenk.

Waarschijnlijk roept dit verhaal
ook bij jullie dergelijke herinneringen op
waaruit de universaliteit van dit verhaal blijkt.

3.

Op een wandeltocht met vrienden begin september
zagen we op een kerkhof dit kunstwerk.
Het beeldt een paardenbloem uit
in de knop, als pluizenbol en als wegwaaiende zaadjes.

De kunstenaar noemt dit werk.
geboorte, leven, loslaten.

Het past volledig bij het verhaal.

4.

Leer loslaten.
Voor mensen die willen hebben en houden
is dit een van de moeilijkste opdrachten.
Loslaten gebeurt niet alleen op het einde.
Een leven lang moeten we loslaten leren.

Een man vroeg eens raad over loslaten aan een wijze goeroe.
Hoe kunt u mij bevrijden
 van die nare terugkerende negatieve gedachten?

De goeroe rende naar de ingang van de tempel
en pakte daar een van de pilaren vast, roepend:
‘Red mij van deze pilaar, red mij van deze pilaar!’

‘Maar goeroe’, sprak de man,
‘die pilaar heeft jou niet vast, jij houdt de pilaar zelf vast.
Je kunt hem toch gewoon loslaten?’

‘Juist’ sprak de goeroe. ‘Nu weet je alles wat je weten moet.’

5.

Leren loslaten
doet me denken aan de wijsheid van Jezus.
Ieder die zijn leven wil behouden, zal het verliezen;
maar wie zijn leven verliest omwille van mij, zal het behouden.

Deze aanbeveling staat haaks
op de huidige maatschappijvisie.

Dit weekend las ik volgend bericht,
een hedendaags voorbeeld van wat Jezus bedoelde..

De Duitse Marlene Engelhorn,
de 30-jarige kleindochter van de miljardair Traudl Engelhorn-Vechiatto,
zou willen dat ze zwaar belast werd op haar gigantische erfenis.
In een opmerkelijk interview met de New York Times pleit ze
voor een belastingvoet van 90 procent op grote erfenissen.

De rijkdom van de rijkste 1 procent is niet alleen een groot getal,
dat vertaalt zich ook direct in macht
over politiek, economie, media en maatschappij.
Die macht is buiten proportie:
in een democratische maatschappij is solidariteit van groot belang.

Deze Marlene doet wat de rijke jongeling uit het evangelie niet kon.

Het gaat niet over jezelf, over prestige, over nog meer.
De naaste is belangrijk. Deel wat je hebt.
Jezus is ons hierin voorgegaan.
Hij liet de macht aan hem voorbijgaan
en is dienstknecht geworden.
Wij kunnen zijn vraag aan de ander
tot de onze  maken:
“Hoe kan ik jou van dienst zijn?”

Luisteren we naar een lied van Huub oosterhuis
door zijn dochter Trijntje gezongen voor zijn 85 ste verjaardag.
Wie zijn leven niet wil geven, niet wil delen met zovelen,
met een ander, gaat verloren.
Wie wil geven wat hij heeft, die zal leven, opgegeten,
die zal weten dat hij leeft.

Muziek: Trijntje Oosterhuis - Wie zijn leven niet wil geven 

Loslaten

Om los te laten is liefde nodig.

Loslaten betekent niet dat ‘t me niet meer uitmaakt.
Het betekent dat ik het niet voor iemand anders kan oplossen of doen.

Loslaten betekent niet dat ik ‘m smeer.
Het is het besef dat ik de ander ruimte geef.

Loslaten is niet het onmogelijke maken.
Maar het toestaan om te leren van menselijke consequenties.

Loslaten is machteloosheid toegeven.
Hetgeen betekent dat ik het resultaat niet in handen heb.

Loslaten is niet proberen een ander te veranderen of de schuld te geven.
Het is jezelf zo goed mogelijk maken.

Loslaten is niet zorgen voor, maar geven om.
Loslaten is niet oordelen, maar de ander toe te staan mens te zijn.

Loslaten is niet in het middelpunt staan en alles beheersen.
Maar het anderen mogelijk maken hun eigen lot te bepalen.

Loslaten is niet anderen tegen zichzelf beschermen.
Het is de ander toestaan de werkelijkheid onder ogen te zien.

Loslaten is niet ontkennen, maar accepteren.

Loslaten is niet alles naar mijn hand zetten,
maar elke dag nemen zoals die komt.
En er mezelf gelukkig mee prijzen.

Loslaten is niet anderen kritiseren of reguleren.
Maar te worden wat ik droom te zijn.

Loslaten is niet spijt hebben van het verleden.
Maar groeien en leven voor de toekomst.

Loslaten is minder vrezen en meer beminnen.

 

Nelson Mandela