2 zondag vasten 2024

Welkom

Macht uit handen geven
is een levenslang leren.

Voor Abraham betekent dit leren
het verlaten van het vaderhuis
en het loslaten van zijn enige zoon.
Hij gaat door een nacht van onzekerheid
en vertrouwt erop dat leven en toekomst
ook zonder machtsuitoefening mogelijk zijn.

Geen mens wordt nog geofferd
op het altaar van de macht.

Voor Jezus betekent dit leren
het koningschap uit handen geven
en een dienaar van mensen worden.
In Jezus is de Thora mens geworden.

Samen luisteren naar hem,
het mens geworden woord,
betekent macht herverdelen.
Een verhaal van loslaten
en fundamentele verandering.

In Congo geven lokale traditionele leiders
hun macht uit handen, zodat boerenunies
de toegang tot hun gronden veilig kunnen stellen.

Wie macht uit handen geeft
leert luisteren naar mensen,
wordt niet alleen een naaste
maar dienaar van het leven.

Welkom in de naam van de Vader, Zoon en heilige Geest

Lezingen

Gen. 22, 1-2.9a-10-13, 15-18 
De beproeving van Abraham: 
om God te volgen moet hij loslaten, 
tot zelfs zijn zoon.

Mc. 9, 2-10 
In gesprek met Elia en Mozes leert Jezus kijken 
naar wat geweest is en zien hoe het verder moet.

Samen macht herverdelen

1.

Meer dan 400 mensen werden begin deze week opgepakt 
die publiekelijk hulde brachten aan Aleksej Navalny, 
die vrijdag in een gevangenenkamp in Rusland overleed. 
Wie hier de macht heeft smoort elke tegenstem.
“Macht loopt altijd naar eigen afgrond” 
schrijft de Tsjechische dichteres Jana Beranova, 
die na 1948 met haar ouders naar Nederland vluchtte. 
Macht blokkeert vaak de weg naar een samenleving 
in vrede, vrijheid, gelijkheid en solidariteit.

2.

Hoe moeten wij met macht omgaan?, 
is de prangende vraag.
Jezus kan ons inspireren: 
hij begeerde geen macht, 
gaf macht uit handen.
Zo werd hij meer dan een naaste, 
hij werd een dienaar van het leven.
Wie macht uit handen geeft 
luistert naar de slachtoffers
en leert hun noden kennen, 
herverdeelt de macht met allen, 
mensen krijgen hun stem terug.

3.

Dit is geen automatisme.
Het is een levenslang leren.
Dat blijkt uit het levensverhaal van Abraham.
Tot vandaag trachten belangrijke families bij ons, in Congo
en overal in de wereld hun macht en invloed veilig te stellen. 
Vandaar het belang van het eerstgeboorterecht.
Bij de aartsvaders was dit niet anders.
De Bijbel breekt dit recht 
en de hieraan verbonden macht. 
In het leven van Abraham gebeurt dit 
bij het verlaten van zijn vaderhuis, 
bij de onvruchtbaarheid van zijn vrouw 
en bij het loslaten van zijn enige zoon.
Telkens wordt zijn vertrouwen op de proef gesteld. 
Zo leert hij macht uit handen te geven.
Hij leert leven te geven door het los te laten.

4.

Voor Jezus betekent dit leren
het koningschap uit handen geven
en een dienaar van mensen worden.
Ook de leerlingen van Jezus 
moeten leren met macht om te gaan.
Zij zien Jezus als een nieuwe David, 
een machtige koning in Israël.
Hoezeer verlangen ze 
in zijn macht te delen: 
Jacobus, Johannes en Petrus.
Daarom neemt Jezus 
deze drie mee de berg op.
Daar komen zij tot inzicht.
Jezus is geen koning 
zoals de volkeren die kennen, 
maar koning in bijbelse zin, 
een lijdende dienaar.

5.

Macht uit handen geven 
om samen aan kracht te winnen. 
Een opdracht, een leerproces, 
ook voor ons vandaag. 
Zo overwinnen we onenigheden 
en vinden we oplossingen 
voor de wereldproblemen.
Het gebeurt vandaag in Djuma, Congo;
waar studenten samen een stuk grond pachten.
Of in Kwili waar boeren zich verenigen in unies. 
Om in eigen voedsel te voorzien, 
om hun rechten en belangen te verdedigen, 
om een alternatief systeem van grondbeheer uit te werken.
Kunnen ook wij werken aan 
verandering van onderuit, 
samen macht herverdelen en 
het heersende systeem doen kantelen?

Jef Wauters 
21 februari 2024